Οξεία Σκωληκοειδίτιδα: Φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης

Ανατομία σκωληκοειδούς απόφυσης

• Προεξοχή στην βάση του τυφλού του παχέος εντέρου με μήκος 6-9 εκατοστά
• Είναι στο οπισθοπλάγιο τοίχωμα του τυφλού, 2 εκατοστά κάτω από την ειλεοτυφλικλή βαλβίδα στο σημείο ενώνονται οι 3 κολικές ταινίες
• Έχει δικό της μεσεντέριο (μεσοσκωληκοειδές)
• Εντοπίζεται στο κατώτερο τμήμα της κοιλιάς την δεξιά μεριά

Τι είναι η σκωληκοειδίτιδα;

Hφλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης που προκαλείται από απόφραξη του αυλού της. Η φλεγμονή αυτή αν δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως μπορεί να οδηγήσει σε νέκρωση της σκωληκοειδούς, ρήξη, πλαστρόν σκωληκοειδούς, απόστημα ή περιτονίτιδα.

Συχνότητα εμφάνισης

• Η πιο συχνή επείγουσα χειρουργική επέμβαση
• Η επίπτωση της νόσου (lifetimeincidence) είναι 7 %
• 2 φορές πιο συχνά στους άντρες

Αίτια

• Κοπρόλιθος
• Υπερπλασία λεμφικού ιστού
• Ξένο σώμα (υπολλείματα τροφών όπως φρούτα, λαχανικά, ίνες)
• Παράσιτα
• Όγκος στο 1% (όπως το καρκινοειδές)

Συμπτώματα / Κλινική εικόνα

• Πόνος γύρω από τον ομφαλό (διαλείπων, σαν κράμπα – 1^ο σύμπτωμα)
• Ναυτία / Έμετος
• Ανορεξία
• Μετακίνηση του πόνου κάτω και δεξιά στον δεξί λαγόνιο βόθρο (σταθερός και έντονος πόνος) σε λιγότερο από 24 ώρες από την έναρξη του πόνου

Ποιες παθήσεις δίνουν παρόμοια συμπτώματα με την σκωληκοειδίτιδα στον γενικό πληθυσμό;

• Φλεγμονή μεκελείου απόφυσης
• Νόσος Crohn
• Διατρηθέν πεπτικό έλκος
• Παγκρεατίτιτα
• Μεσεντέριος λεμφαδενίτιδα
• Δυσκοιλιότητα
• Γαστρεντερίτιδα
• Συστροφή ή εγκολεασμός εντέρου
• Ουρολοίμωξη (συνήθως κυστίτιδα ή πυελονεφρίτιδα)
• Φλεγμονή επιπλοϊκής απόφυσης
• Χολοκυστίτιδα
• Όγκος τυφλού
• Εκκολπωματίτιδα (είτε σε εκκόλπωμα τυφλού είτε σε μακρύ σιγμοειδές)

Ποιες παθήσεις δίνουν παρόμοια συμπτώματα με την σκωληκοειδίτιδα στις γυναίκες;

• Κύστη ωοθήκης
• Συστροφή ωοθήκης
• Απόστημα εξαρτήματος
• Φλεγμονώδης νόσος της πυέλου
• Έκτοπη κύηση
• Αυτόματη διακοπή κύησης

Ποια είναι η εξέλιξη της σκωληκοειδίτιδας αν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα;

Ο οργανισμός έχει την μοναδική ιδιότητα να προσπαθεί μόνος του να αντιμετωπίσει τις διάφορες διαταραχές που προκύπτουν. Στην περίπτωση της σκωληκοειδίτιδας, προσπαθεί μέσω του επιπλόου, ενός οργάνου λιπώδους σύστασης, να περιορίσει την φλεγμονή αυτή καλύπτοντας την. Ωστόσο αυτό δεν αρκεί στην πολύ μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων, και αν δεν υπάρξει παρέμβαση μπορεί να εξελιχθεί σε:

• Οξεία πυώδη σκωληκοειδίτιδα
• Γαγγραινώδη σκωληκοειδίτιδα
• Ρήξη σκωληκοειδούς απόφυσης και
• Απόστημα ή γενικευμένη περιτονίτιδα

με την περιτονίτιδα να είναι δυνητικά επικίνδυνη για την ζωή.

Ποια είναι η θεραπεία εκλογής

H επέμβαση εκλογής στην μεγάλη πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι η σκωληκοειδεκτομή, η αφαίρεση δηλαδή της φλεγμαίνουσας σκωληκοειδούς απόφυσης. Το χειρουργείο μπορεί να γίνει είτε ανοικτά είτε με τον ελάχιστα επεμβατικό τρόπο την λαπαροσκοπική δηλαδή σκωληκοειδεκτομή, αναλόγως της εμπειρίας του κάθε χειρουργού.

Η λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή, διενεργείται με 3 μικρές τομές, κάτω του εκατοστού. Με την χρήση κατάλληλου ενδοσκοπίου γίνεται δηλαδή ο έλεγχος όλων των χώρων της κοιλιάς ,ώστε να βρεθούν άλλες παθολογίες, όπως η μεκέλειος απόφυση αλλά και οι φλεγμονές των γυναικολογικών οργάνων. Παράλληλα με την λαπαροσκόπηση επιτρέπεται

1. η καλύτερη έκπλυση της κοιλιάς ώστε να αποφεύγεται ο σχηματισμός αποστημάτων μετά το χειρουργείο
2. η διενέργεια δύσκολων περιστατικών σκωληκοειδεκτομής

• όπως σε υπέρβαρους ασθενείς
• ασθενείς με οπισθοτυφλική σκωληκοειδή απόφυση
• παραμελλημένες περιπτώσεις με ρήξη, απόστημα ή περιτονίτιδα

αποφεύγοντας τις μεγάλες τομές, τον σχηματισμό αποστημάτων, τον μετεγχειρητι-κό πόνο και την παρατεταμένη νοσηλεία.

Σε μεμονωμένες περιπτώσεις και σε πολύ εξατομικευμένες συνθήκες η αντιμετώπιση μπορεί να είναι συντηρητική και να περιλαμβάνει χορήγηση αντιβίωσης, παρακέντηση δια αξονικό τομογράφο σε περιπτώση αποστήματος, και χειρουργείο σε 2^ο χρόνο.

Τι γίνεται μετά το χειρουργείο?

Η ανάρρωση του ασθενούς είναι άμεσα συνυφασμένη τόσο με την έκταση της φλεγμονής την ώρα του χειρουργείου όσο και την χειρουργική τεχνική. Σε περιπτώσεις αρχόμενης φλεγμονής όπου ο ασθενής χειρουργείται εγκαίρως και λαπαροσκοπικά, η σίτιση και η έξοδος του ασθενούς γίνεται την επόμενη μέρα. Σε περιπτώσεις πιο προχωρημένης φλεγμονής η παραμονή του ασθενή μπορεί να παραταθεί. Συνήθως χορηγείται αντιβίωση για λίγες ημέρες και μετά το εξιτήριο.